BEL FITIĞI TEDAVISINDE GÜNCEL GELIŞMELER-EN
İÇİNDEKİLER
Bel fıtığı nedir ve bel fıtığı neden olur?
Bel fıtığı belirtileri nelerdir ?
Bel fıtığı nasıl teşhis edilir ?
Bel fıtığı patlaması nedir ?
Bel fıtığı nasıl tedavi edilir ?
Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi nasıl olmalıdır ?
Bel fıtığı tedavisinde fizik tedavi nasıl uygulanır ?
Bel fıtığı tedavisi için belden iğne tedavisi yapılır mı ?
Bel fıtığına hangi doktor bakar ?
Ozon tedavisi bel fıtığında etkili olur mu ?
Ameliyat olmasına rağmen ağrıları devam eden ya da fıtığı tekrarlayan hastalarda neler yapılır ?
Bel fıtığı ameliyatının riskleri nelerdir ?
Bel fıtığı nedir ? Bel fıtığı neden olur?
Bel fıtığı, omurgamızı oluşturan omur kemikleri arasında yer alan disk dediğimiz yastıkçıkların yırtılarak sinir kanalına doğru çıkıntı yapması neticesinde oluşan bel ağrısı , bacak ağrısı , bacaklarda uyuşma karıncalanma yapan bir rahatsızlıktır. Bel fıtığı en çok dikkatsiz yük kaldırmak neticesinde olur.
Bel fıtığı belirtileri nelerdir ?
Bel fıtığı belirtileri , bel ağrısı , bacak ağrısı , ayaklarda uyuşma karıncalanma ve ayakta güç kaybı olarak sıralanabilir. Fıtığın büyüklüğü arttıkça sinire yaptığı baskı da artar.
Bel fıtığı nasıl teşhis edilir ?
Bel ağrısı olan birinde dikkatli bir muayene ve görüntüleme sonucunda teşhise kolayca ulaşabiliriz. Bel fıtığı teşhisi için MR gereklidir. MR fobisi olan hastalar için yüksek kaliteli tomografi de faydalı olabilir.
Bel fıtığı patlaması nedir ?
Bel fıtığı MR görüntülerine bakarak bel fıtığının derecesi belirlenir. Birinci dereceye başlangıç bel fıtığı ya da bel fıtığı başlangıcı denir. Genellikle zararsızdır. İkinci derece orta derece bel fıtığıdır. Orta derecedeki fıtıkların da büyük bir kısmı ameliyatsız tedavi edilebilir. Üçüncü derece fıtıklar ( extrüde ) patlamış fıtıklar olarak isimlendirilir. Bel fıtığı patlaması , diskin bütün tabakalarının yırtılması neticesinde oluşur. Patlaşmış bel fıtıklarının yaklaşık yarısı ameliyat olmak zorunda kalır. Dördüncü derece bel fıtığı ise ( sekestre ) kopmuş bel fıtığıdır. Patlayan diskin bir parçasının omurilik kanalına düşmesi sonucu oluşur. Kopan parçanın büyüklüğü ve düştüğü yere göre belirtiler oluşur. Kimi hastada hiçbir soruna yol açmazken kiminde durumu daha da kötüleştirebilir.
Bel fıtığı nasıl tedavi edilir ?
Bel fıtığı tedavisi için hastanın öncelikle ayrıntılı muayene edilmesi gerekir. Muayenede dikkat edilmesi gereken en önemli konu hastanın ayağında güç kaybı olup olmamasıdır. Düşük ayak dediğimiz güç kaybı durumu mevcutsa acil ameliyat önerilir. Düşük ayak yoksa ameliyatsız bel fıtığı tedavileri uygulanır.
Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi nasıl olmalıdır ?
Öncelikle kısa süreli ( 2- 7 gün arasında ) istirahat önerilir. Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar bu dönemde faydalı olabilir. Yine kısa süreli ( en fazla 2 hafta ) bel korsesi uygun olacaktır. Bel fıtığı tedavisi için bel korsesi kısa süreli kullanılabilir. Uzun süreli korse kullanmak kasları zayıflatacağı için önerilmez. İstirahat , korse , ilaçlar ile ağrı azalınca fizik tedavi uygulamalarına geçilir.
Bel fıtığı tedavisinde fizik tedavi nasıl uygulanır ?
İltihaplı romatizmaların aktif dönemleri hariç olmak üzere bel ağrılarının çoğunda fizik tedavi uygulanabilir. Bel fıtığı tedavisi için fizik tedaviye ne zaman başlamak gerekir ? Bunun için en uygun zaman hastanın bel ve bacak ağrısının günlü hayatını etkilemeyecek duruma geldiği dönemde yağılması daha uygundur. Şiddetli ağrının olduğu akut dönemde fizik tedavi uygun değildir.
Bel fıtığı tedavisi için belden iğne tedavisi yapılır mı ?
Bel fıtığı tedavisinde en önemli yöntemlerden biri de belden iğne tedavileridir. Belden iğne tedavilerinden biri olan transforaminal epidural enjeksiyonlar Dr. Ahmet Sümen tarafından 2013 yılında nokta atışı olarak isimlendirilmiş ve ülkemizde yaygın kabul görmüştür. Nokta atışı iğne tedavisinde , görüntüleme altında fıtığın olduğu sinir kanalına kortizon , lokal anestezik ve serum fizyolojik karışımı verilir. Bu sayede fıtığın bir miktar küçülmesi ,büzüşmesi sağlanır. Bel fıtığı nokta atış tedavisinin başarı ortalaması %60 – 90 arasında değişmektedir.
Bel fıtığına hangi doktor bakar ?
Ultrason ve MR görüntülerini birleştiren füzyon teknolojisi karaciğer ve prostat biyopsilerinden sonra bel fıtığı tedavisinde de kullanılmaya başlandı. Uzm. Dr. Ahmet Sümen tarafından geliştirilen bu yöntemde hastanın bel fıtığı MR görüntüleri gelişmiş bir ultrason cihazına yüklenerek hem ultrason hem de MR görüntüleri birleştirilir; böylece daha güvenli ve daha etkili bir nokta atışı enjeksiyon yapmak mümkün hale gelir.
Ozon tedavisi bel fıtığında etkili olur mu ?
Bel fıtığı tedavisinde birçok disk içi girişimsel yöntem mevcuttur. Bunlar halen araştırma safhasında olup her bel fıtığı için uygun değildir. Başlangıç ve orta derecedeki bazı bel fıtıklarında uygulanabilir. Görüntüleme altında disk içine ozon verilmesi , radyofrekans veya lazer ile yakma tedavisi, basınçlı su ile diskin için bir miktar boşaltma tedavileri bunlardan bazılardır.
Ameliyat olmasına rağmen ağrıları devam eden ya da fıtığı tekrarlayan hastalarda neler yapılır ?
Bel fıtığı nedeniyle ameliyat olmasına rağmen ağrısı geçmeyen hastalarda öncelikle bunun sebebi araştırılmalıdır. Yanlış ameliyat tekniği, yanlış fıtığın alınması , yanlış teşhis , sinir kanalında yapışıklık oluşması , enfeksiyon bu sebeplerden bazılarıdır. En çok karşılaştığımız sorun ise fıtığın aynı yerden tekrarlamasıdır ( Nüks fıtık ). Ameliyatlı bel fıtığı hastalarında da kişiye özgü tedavi stratejileri belirlenmelidir. Epiduroskopi adı verilen , kuyruk sokumundan girilerek yapılan lazerli bir yöntem bu tür hastalarda kullanılabilir. Epiduroskopi ile ameliyatlı bölgelerde oluşan yapışıklıklar açılmaya çalışılır. Başarı şansı %50 civarındadır.
Bel fıtığı ameliyatının riskleri nelerdir ?
Ameliyatsız bel fıtığı tedavileri ile hastaların yaklaşık % 98 i iyileşme dönemine girer. Ancak bazen ne yaparsak yapalım hastanın ağrıları geçmez. Nadiren hastanın ayağında ciddi güç kaybı oluşabilir ( düşük ayak ). Böyle durumlarda bel fıtığı ameliyatı gerekli olur. Bel fıtığı ameliyatları günümüzde tam kapalı , mikrocerrahi ve açık ameliyat olmak üzere üç şekilde yapılmaktadır. Açık ameliyatların riskleri kapalı tekniklere göre daha fazla olduğu için mümkünse öncelikle kapalı ameliyat tekniklerinden biri tercih edilmelidir.