MENİSKÜS YIRTIĞI VE TEDAVİSİ
Menisküsler, diz ekleminin iç ve dış kısmında yer alan C şeklindeki yapılardır. Menisküslerin en önemli görevi , diz ekleminin üzerine binen basıncı azaltarak kıkırdakları korumaktır. Ayrıca, eklemin düzgün çalışmasına da katkıda bulunurlar. Meniskülerin alınması, hızlı bir şekilde kıkırdak aşınmasına neden olur.
MENİSKÜSLER NASIL YIRTILIR?
Menisküs yırtıklarının oluş şekli, gençlerde ve yaşlılarda farklıdır. Gençlerde menisküs yırtıklarının en önemli sebebi spor müsabakalarındaki ani hareketlerdir. Ayak yerde sabitken, dizin dönmesi nedeniyle menisküs yırtığı gelişmektedir. Yaşlılarda ise kronik zeminde yavaş yavaş gelişir. Öncelikle menisküslerde yıpranma başlar, düzgün tedavi edilmezse bu yıpranmalar, yırtıklara dönüşür.
MENİSKÜS HASARLARININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ani gelişen bir menisküs yırtığında, şiddetli bir ağrı, batma hissi, dizde şişlik oluşur. Sonraki zamanlarda bu ağrı daha noktasal hale gelir, yürürken ağrı, sızı bazen de dizde kilitlenme olur. Özellikle merdiven inmek oldukça zorlu ve ağrılıdır. Zaman zaman dizde tekrarlayan şişlik oluşur. Yırtık olan menisküs tarafına parmakla basınca şiddetli ağrı oluşur.
MENİSKÜS YIRTIKLARINDA TEŞHİS
Teşhis için en önemli şey, muayenedir. Dikkatli bir muayene ile menisküs yırtığından şüphelenilir. Kesin tanı için MR gereklidir. MR da hangi menisküsün, hangi derecede zedelendiği tespit edilir. Takiplerde ise eklem ultrasonu tercih edilir. Eklem ultrasonu ile menisküslerin durumu, eklem içinde iltihap olup olmadığı ve iyileşmenin durumu takip edilir. MR'ın yetersiz kaldığı ya da yapılmadığı bazı durumlarda ise artroskopi ile hem teşhis hem de tedavi sağlanabilmektedir.
MENİSKÜS YIRTIĞI TEDAVİSİ
Menisküs yırtıklarının tedavisi, hastanın yaşına, mesleğine ve şikayetinin olup olmamasına göre değişiklik gösterir. Aktif sporcularda genellikle ameliyat gerekir. Aktif spor hayatı olmayan genç hastalarda ise, öncelikle ameliyatsız tedaviler düşünülmelidir. Yaşlı hastaların çoğunda menisküs yırtıkları ameliyat gerektirmez. Genel bir kural olarak menisküs yırtıklarında şikayet yoksa ameliyata gerek yoktur. Düzgün ve kaliteli bir şekilde uygulanan ameliyatsız tedaviler, menisküs hasarlarının çoğunda gerekli ve yeterli olmaktadır. Ancak bazı hastalarda ne yaparsak yapalım, dizdeki ağrıyı ve iltihabı gideremeyiz. Bu hastalarda menisküs yırtığına yönelik kapalı cerrahi yöntemler yapılmalıdır. Bu ameliyatlarda eskiden menisküsler komple çıkartılırdı. Ancak son yıllarda meniskülerin öneminin daha çok anlaşılması üzerine mümkünse sadece yırtık olana yer dikilmektedir. Yırtığın dikilmesi mümkün değilse, sadece yırtılan parça çıkartılır. Son çare olarak menisküsün hepsi alınır.
GEREKSİZ MENİSKÜS AMELİYATLARININ SONUÇLARI NELERDİR?
Menisküslerin alınması, 5 yıl içersinde kıkırdakların aşınmasına neden olmaktadır. Yırtık da olsa menisküslerin korunması esastır. Bu yüzden son yıllarda menisküs nakli üzerine çalışmalar yoğunlaşmıştır. Halen kesin bir sonuca ulaşmamış olsa da bu konudaki gelişmeler umut vericidir.
MENİSKÜS YIRTIKLARINDA AMELİYATSIZ TEDAVİLER VE FİZİK TEDAVİ
Menisküs yırtıklarında uygulanan tedaviler, eklem içi hyaluronik asit enjeksiyonu, eklem içi enjeksiyonlar, eklem iltihabının temizlenmesi, ağrı tedavi yöntemleri, fizik tedavi ve egzersiz tedavileridir. Bunlara ek olarak kinezyolojik bantlama, dizlik kullanılması gerekebilmektedir. Tedaviye yanıtın kontrolü eklem ultrasonu ile yapılması oldukça faydalıdır.